8. เวโรจนอสุรินฺทสุตฺตวณฺณนา

[254] ทฺวารปาลรูปกานิ วิยาติ ทฺวารปาลากาเรน กตปฏิมาโย วิยฯ วายเมเถว, น อนฺตรา สํโกจํ อาปชฺเชยฺยาติ อธิปฺปาโยฯ นิปฺผนฺนโสภเนสูติ นิปฺผนฺนภาเวน สุนฺทเรสุฯ สพฺเพ หิ อนิปฺผนฺนา อตฺถา น โสภนฺติฯ กิจฺจชาตาติ วิปฺปกตภาเวน สญฺชาตกิจฺจาฯ อกิจฺจชาโตติ อสญฺชาตกิจฺโจ กิจฺจรหิโต นาม นตฺถิ คมนฏฺฐิตสยนนิสชฺชาทิวเสน อุปฺปชฺชนกทุกฺขวิโนทนภาวโตฯ สํโยคปรมาตฺเวว สมฺโภคาติ อิเมสํ สตฺตานํ สํภุญฺชิตพฺพวตฺถูนิ นาม ปกติยา วิโรธสีลานิปิ อสํโยเคน วา อสุนฺทรานิปิ, ตานิ อภิสงฺขรณปจนสํโยชนปรมานิ เวทิตพฺพานิ ตถา สติ สมฺโภคารหภาวูปคมนโตฯ เตนาห ‘‘ปาริวาสิกโอทนาทีนี’’ติอาทิฯ อุณฺหาเปตฺวา ปริภุญฺชิตพฺพยุตฺเต ปริภชฺชิตฺวาติ อธิปฺปาโยฯ

เวโรจนอสุรินฺทสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. อรญฺญายตนอิสิสุตฺตวณฺณนา

[255] ชามาติกา วุจฺจติ ธีตุปติ, สสุโร ภริยาย ปิตา, ตสฺมา อิเม อนฺตรวตฺติโน ทฺเว ชนา สกฺกเวปจิตฺติโน สุชาย วเสน ชามาติกสสุราฯ ‘‘จิรทิกฺขิตาน’’นฺติ ทิกฺขิตฺวา ปพฺพชิตฺวา จิรกาลานํ วตสมาทานวเสน อิโต พาหิรกานํ ปพฺพชิตานนฺติ อาห ‘‘จิรสมาทินฺนวตาน’’นฺติฯ อิโต ปฏิกฺกมาติ อิโต ยถาฐิตฏฺฐานโต อเปหิ อปกฺกมฯ น ปฏิกฺกูลสญฺญิโน คุเณ คารวโยคโตฯ เทวา หิ เยภุยฺเยน ‘‘มยํ ปุพฺเพ คุณวนฺเต ปยิรุปาสิตฺวา เตสํ โอวาเท ฐตฺวา ปุญฺญานิ อุปจินิตฺวา อิธูปปนฺนา’’ติ คุณวนฺเตสุ อาทรภาวํ อุปฏฺฐเปนฺติฯ

อรญฺญายตนอิสิสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. สมุทฺทกสุตฺตวณฺณนา

[256] จกฺกวาฬมหาสมุทฺทปิฏฺฐิยนฺติ จกฺกวาฬปพฺพตปาทสมนฺตา มหาสมุทฺทตีรปิฏฺฐิยํฯ ยเถว สิเนรุสมีเป มหาสมุทฺโท อนุปุพฺพนินฺโน อนุปุพฺพโปโณ อนุปุพฺพปพฺภาโร, เอวํ เยภุยฺเยน จกฺกวาฬปาทสมีเปปิฯ เตนาห ‘‘รชตปฏฺฏวณฺเณ วาลุกปุลิเน’’ติฯ วุตฺตปฺปการาสูติ อนนฺตรสุตฺเต วุตฺตปฺปการาสุฯ อสฺสมปเทนาติ อสฺสมปทเวมชฺเฌนฯ เอวํ จินฺตยิํสูติ ‘‘ยํ นูน มย’’นฺติอาทินา ยถา ปาฬิยํ อาคตํ, เอวํ มนฺตยิํสุฯ

อิจฺฉิตกโรติ ยทิจฺฉิตกรณํฯ ทุฏฺฐานนฺติ ทุราสยานํฯ เต ปน ทุฏฺฐชฺฌาสยา วิรุทฺธา โหนฺตีติ อาห ‘‘ทุฏฺฐานํ วิรุทฺธาน’’นฺติฯ ปวุตฺตนฺติ พีชํ สนฺธาย วปิตํฯ เตนาห ‘‘เขตฺเต ปติฏฺฐาปิต’’นฺติฯ

สายมาสภตฺตนฺติ สายํ อสิตพฺพโภชนํฯ ยถาวารํ ภกฺขิตเมตํ เทวานํ วิย สุขุมํ คุรุวาสญฺจ น โหตีติ ‘‘ภตฺต’’นฺติ วุตฺตํฯ เคลญฺญชาตนฺติ สญฺชาตเคลญฺญํฯ เวปตีติ กมฺปติ ปเวธติฯ

สมุทฺทกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ปฐมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. ทุติยวคฺโค

1. วตปทสุตฺตวณฺณนา

[257] สมาทาตพฺพโต วตานิ, อญฺญมญฺญํ อสงฺกรสภาเวน ปพฺพชิตพฺพโต ปทานิ, ตโต เอว อสํกิณฺณภาคาติ กตฺวา ‘‘วตโกฏฺฐาสานี’’ติ วุตฺตํฯ สมตฺตานีติ ปุญฺญวิเสสตาย ปุชฺชภวผลนิพฺพตฺตเนน กิตฺติสญฺญาเนน จ สมํ อตฺตานิ สมตฺตานิฯ ปริปุณฺณานีติ อขณฺฑาทิภาเวน สพฺพโส ปุณฺณานิฯ สมาทินฺนานีติ ตตฺถ สกฺกจฺจการิตาย สมฺมา อาทินฺนานิฯ มาตุลานีติ ปิตุภคินี, น ยา กาจิ มาตุลสฺส ภริยา กุลเชฏฺฐกานํ อธิปฺเปตตฺตา, ภริยาปิ วา มาตุลสมฺพนฺธโต คเหตพฺพา, ตถา สติ มหาปิตุภริยาทีนมฺปิ สงฺคโห ทฏฺฐพฺโพฯ